حق تأهل چیست؟
افرادی برای تأمین مخارج زندگی خود اقدام به یافتن شغل می‌کنند. بدیهی است که کسب درآمد در کشوری با تورم بالا مانند ایران، کار دشواری است.
در یک مقاله دیگری از سایت درباره حق اولاد به طور کامل مطالبی را توضیح دادیم. گفتیم که حق اولاد یک امتیاز ویژه برای کارگرانی است که دارای فرزند هستند. درواقع به عنوان یک کمک هزینه به این افراد تعلق می‌گیرد.
در این مقاله قصد داریم درباره مبحث دیگری که امتیاز محسوب می‌شود، برای شما عزیزان مطالبی را شرح دهیم. پس با گروه آموزشی نخبه حساب همراه باشید تا درباره مفهوم حق تأهل، مطالبی را خدمت شما عزیزان ارائه دهیم.
حق تأهل یعنی چی؟
یک نوع مبلغ اضافه‌ای است برای کارگرانی است که ازدواج کرده‌اند. مادامی که کارگر در زمان مشغول به کار، متأهل باشد، به اوحق تأهل پرداخت می‌شود.
تصویب حق تأهل
در بخشنامه مزد سال 1403 برای کارگران متأهل اعم از زن و مرد، عنوان جدیدی به تصویب شورای عالی کار رسید که به موجب آن، مبلغی باید برای کارگران متأهل در نظر گرفته شود.
نکته: حق تأهل مادامی به کارگران متأهل پرداخت می‌شود که تأهل آنها پا برجا مانده و بر اثر فوت همسر و یا طلاق، از بین نرود.
شرایط دریافت حق تأهل
اگرچه انتظار می‌رود درباره حق تأهل تغییراتی در نظر گرفته و اعمال شود؛ اما در سال 1404 شروط دریافت حق تأهل برای کارگران متأهل به شرح زیر است:
- از زمانی که کارگر ازدواج کرده باشد، مشمول دریافت حق تأهل است؛ مگر در صورتی که ازدواج او موقت باشد و دائم نباشد.
- تا زمانی که برای ازدواج فرد مشکلی به وجود نیامده باشد؛ برای مثال همسر او از دنیا نرفته باشد و یا طلاق نگرفته باشد، حق تأهل برای کارگر مذکور در نظر گرفته خواهدشد.
- پس شرط اصلی دریافت این امتیاز این است که کارگر به هیچ وجه مجرد نباشد؛ وگرنه به وی حق تأهل تعلق نخواهد گرفت.
تفاوت‌های حق تأهل با حق اولاد
همانطور که در کتاب ایستگاه پایانی حقوق و دستمزد به طور کامل درباره حق تأهل شرح دادیم؛ حق تأهل با حق اولاد دارای شباهت و تفاوت‌هایی است که به شرح زیر است:
- برای دریافت حق اولاد، کارگر باید حداقل سابقه 720 روز پرداخت بیمه به سازمان تأمین اجتماعی را داشته باشد. این درحالیست که دریافت حق تأهل نیازمند سابقه پرداخت بیمه نیست. مادامی که فرد متأهل باشد، مشمول دریافت این مبلغ خواهد بود.
- حق اولاد مشمول مالیات بوده ولی معاف از کسر بیمه می‌باشد. این درحالی است که حق تأهل مشمول کسر حق بیمه و مالیات است.
از نظر شباهتی هم نقاط مشترکی بین حق اولاد و حق تأهل وجود دارد:
- مانند حق اولاد، مبلغ حق تأهل نیز هم به مرد تعلق می‌گیرد و هم به زن.
- درست مثل حق اولاد که مبلغ آن برای هر ماه ثابت است و برای ماه‌های 29، 30 و 31 روزه تغییری نمی‌کند؛ مبلغ حق تأهل نیز برای این ماه‌ها ثابت بوده و دچار تغییری نمی‌شود.
آیا کارفرما ملزم به پرداخت حق تأهل است؟
از آنجایی که مصوبه شورای عالی کار است، کارفرمایان باید حق تأهل را به کارگران مشمول به صورت ماهانه پرداخت کنند. این امر که در قانون کار، حق تأهل ذکر نشده، مانع دریافت این مبلغ توسط کارگر نخواهد شد.
مبلغ حق تأهل چقدر است؟
این مبلغ به صورت سالانه تصویب می‌شود که در سال 1404 همانند سال 1403، مبلغ آن 5 میلیون ریال معادل 500هزار تومان است.
نکته: مبلغ حق تأهل با توجه به میزان کارکرد کارگر در ماه، محاسبه و به وی پرداخت می‌شود.
حق تأهل جزء حقوق ثابت است؟
خیر؛ به بیان ساده حق تأهل جزء مزد ثابت یا مزد مبنا نبوده و بخشی از مزایای رفاهی و انگیزشی است. از این رو می‌دانیم که برای مزایای رفاهی و انگیزشی بیمه و مالیات محاسبه می‌شود. پس در نتیجه حق تأهل نیز مشمول بیمه و مالیات است.
همچنین مزایای رفاهی و انگیزشی برای محاسبه عیدی و سنوات در نظر گرفته نمی‌شوند.
سؤالات مهم درباره حق تأهل
برای بسیاری از عزیزان سؤالاتی مطرح می‌شود که در این قسمت به آنها پاسخ می‌‌دهیم:
- آیا زن و شوهری که در یک محل کار فعالیت می‌کنند، هر دو حق تأهل دریافت می‌کنند؟
-بله؛ مادامی که هر دو متأهل باشند، هم به مرد حق تأهل پرداخت خواهد شد و هم به زن. حتی اگر محل کار هر دو نفر یک جا باشد.
- آیا ازدواج موقت هم شامل دریافت حق تأهل می‌شود؟
-خیر؛ تنها با ازدواج دائم است که کارگر می‌تواند مشمول دریافت حق تأهل شود.
- اگر مردی بیش از یک همسر دائم داشته باشد، به او حق تأهل پرداخت خواهد شد؟
-برخلاف حق اولاد که به تعداد فرزندان، به والد یا والده حق اولاد پرداخت می‌شود؛ حق تأهل فقط به یک همسر تعلق خواهد گرفت و در صورتی که فرد بیش از یک همسر اختیار کند، به او مبلغ مازادی تعلق نخواهد گرفت.
نتیجه‌گیری
در این مقاله تلاش کردیم تا درباره حق تأهل برای شما هنرجویان عزیز نخبه حساب، مطالب مفیدی را فراهم کرده و به سؤالات و ابهامات رایج این مبحث، پاسخ دهیم.
فرا گرفتیم که کارگر متأهل چه زن باشد چه مرد، به ازای یک همسر دائم می‌تواند مبلغ اضافه‌ای تحت عنوان حق تأهل دریافت کند.
دریافت حق تاهل تا زمانی که فرد مجرد نباشد، به وی تعلق می‌گیرد.
