پاسخ به ۱۰ سؤال پرتکرار درباره صورتحساب الکترونیکی و سامانه مودیان
با اجرایی شدن قانون پایانه‌های فروشگاهی و سامانه مودیان، بسیاری از صاحبان کسب‌وکار، حسابداران و مشاوران مالیاتی با پرسش‌ها و ابهامات فراوانی روبه‌رو هستند. برخی هنوز نمی‌دانند از کجا باید شروع کنند، برخی نمی‌دانند مشمول هستند یا نه، و گروهی دیگر از جزئیات صدور صورتحساب و نحوه ارسال آن مطلع نیستند.
در این مقاله، به‌صورت ساده و روشن به ۱۰ سؤال پرتکرار درباره صورتحساب الکترونیکی و سامانه مودیان پاسخ داده‌ایم. همچنین در لابه‌لای مطالب، منابعی معرفی شده‌اند تا بتوانید مسیر یادگیری خود را سریع‌تر طی کنید.
❓ ۱. صورتحساب الکترونیکی دقیقاً چیست؟
صورتحساب الکترونیکی یا همان E-Invoice، فاکتوری است که در فرمت مشخصی توسط سازمان امور مالیاتی تعریف شده و به‌صورت مستقیم به سامانه مودیان ارسال می‌شود. این صورتحساب دارای کد ۲۲ رقمی شناسه یکتا است و فقط در صورتی معتبر است که از مسیرهای رسمی ثبت شود.
❓ ۲. چرا صدور صورتحساب الکترونیکی الزامی است؟
مطابق با قانون پایانه‌های فروشگاهی و سامانه مودیان، کلیه اشخاص مشمول موظف‌اند تمام فروش‌های خود را از طریق صورتحساب الکترونیکی ثبت کنند. هدف این الزام، هوشمندسازی مالیات، حذف فرار مالیاتی، شفاف‌سازی فعالیت‌های اقتصادی و تسهیل رسیدگی است.
❓ ۳. آیا همه باید صورتحساب الکترونیکی صادر کنند؟
خیر. در حال حاضر:
- اشخاص حقوقی از آذر ۱۴۰۲ به‌طور کامل مشمول شده‌اند.
- اشخاص حقیقی بسته به نوع فعالیت یا میزان فروش، مشمول می‌شوند (مانند پزشکان، وکلا، طلافروشان، پیمانکاران و…).
- برخی افراد با فروش پایین‌تر از حد نصاب تعیین‌شده تا پایان سال ۱۴۰۴ از صدور صورتحساب الکترونیکی معاف شده‌اند.
📘 اگر می‌خواهید دقیق بدانید مشمول هستید یا نه، پیشنهاد می‌کنیم کتاب ایستگاه پایانی سامانه مودیان را مطالعه کنید.
❓ ۴. تفاوت صورتحساب نوع اول، دوم و سوم چیست؟
| نوع صورتحساب | اطلاعات خریدار | اعتبار مالیاتی | نیاز به تأیید خریدار |
| نوع اول | کامل | دارد | بله |
| نوع دوم | ندارد | ندارد | خیر |
| نوع سوم | رسید کارتخوان | ندارد | خیر |
صورتحساب نوع اول رسمی‌ترین و قابل استنادترین نوع فاکتور است که در صورت تأیید خریدار، اعتبار مالیاتی ایجاد می‌کند.
❓ ۵. برای صدور صورتحساب الکترونیکی از کجا باید شروع کنیم؟
مراحل صدور به‌صورت کلی شامل موارد زیر است:
- ورود به سامانهtax.gov.ir
- فعال‌سازی کارپوشه
- دریافت سه کلید راه‌اندازی (CSR، KEY، CERT)
- انتخاب یکی از روش‌های صدور صورتحساب:
- نرم‌افزار حسابداری متصل به حافظه مالیاتی
- نرم‌افزار واسط مورد تأیید
- شرکت معتمد مالیاتی
- سامانه‌های دولتی
🎥 تمام این مراحل در دوره آفلاین سامانه مودیان که در سایت نخبه حساب ارائه شده، به‌صورت گام‌به‌گام آموزش داده شده است.
❓ ۶. اگر صورتحساب اشتباه صادر شود چه کنیم؟
اگر صورتحسابی اشتباه در کارپوشه شما درج شود، باید آن را رد کنید. اگر تا ۳۰ روز هیچ اقدامی انجام ندهید، سامانه آن را تأیید سیستمی تلقی می‌کند و مالیات آن برای فروشنده الزامی می‌شود.
❓ ۷. شناسه کالا و خدمت چیست و چرا مهم است؟
شناسه کالا و خدمت، کدی ۱۳ رقمی است که به هر کالا یا خدمت اختصاص داده می‌شود و باید در زمان صدور صورتحساب ثبت شود. اگر شناسه نداشته باشید، ممکن است صورتحساب برگشت بخورد یا اعتبار آن پذیرفته نشود.
❓ ۸. آیا می‌توان به جای صورتحساب، رسید کارتخوان ارائه کرد؟
خیر. فقط در موارد خاص (در صورتی که کالا یا خدمت نرخ مالیات یکسان داشته باشد و شرایط ماده 14 مکرر فراهم باشد) می‌توان رسید کارتخوان را صورتحساب الکترونیکی محسوب کرد. در سایر موارد، باید حتماً یکی از سه نوع صورتحساب صادر شود.
❓ ۹. اگر صورتحساب صادر نکنیم چه جریمه‌ای داریم؟
| تخلف | جریمه |
| عدم صدور صورتحساب | ۱۰٪ مبلغ فروش یا ۲۰ میلیون تومان (هرکدام بیشتر) |
| محرومیت از معافیت‌ها | نرخ صفر و مشوق‌های مالیاتی لغو می‌شود |
| عدم ثبت تغییر محل فعالیت | جریمه ۱٪ فروش گزارش‌نشده یا ۱۰ میلیون تومان |
❓ ۱۰. اگر زیرساخت قطع باشد و نتوانم صورتحساب صادر کنم، چه باید کرد؟
مطابق ماده ۱۲ قانون پایانه‌ها، اگر به دلیل حادثه، قطعی سیستم یا مشکل زیرساخت نتوانید صورتحساب صادر کنید، باید حداکثر تا پایان روز اداری بعد، موضوع را در کارپوشه سامانه مودیان اعلام کرده و موقتاً از روش جایگزین استفاده کنید. البته فعلاً این زیرساخت به‌طور کامل فراهم نشده و تا زمان ایجاد، سازمان نمی‌تواند شما را جریمه کند.
✨ توصیه مهم برای یادگیری کامل این قانون
همان‌طور که در جلسات مشاوره به‌کرات دیده‌ایم، بخش زیادی از تخلفات و جرایم مودیان، نه به دلیل قصد سوء، بلکه به دلیل ناآگاهی از جزئیات قانونی اتفاق می‌افتد.
اگر می‌خواهید با تمام الزامات و روش‌های اجرایی قانون پایانه‌های فروشگاهی و سامانه مودیان آشنا شوید، پیشنهاد می‌کنیم:
✅ مطالعه کتاب کاربردی ایستگاه پایانی سامانه مودیان
کتابی ساده، کاملاً کاربردی، همراه با ویدیوهای آموزشی و پاسخ به پرسش‌های پرتکرار
✅ تهیه دوره آفلاین سامانه مودیان از سایت نخبه حساب
با مشاهده این دوره، می‌توانید در کمتر از چند ساعت، خودتان یا کارفرما را از جرائم میلیونی نجات دهید!
🟩 جمع‌بندی
اجرای قانون سامانه مودیان یکی از مهم‌ترین تحول‌های نظام مالیاتی کشور است. آگاهی از اصول، قواعد و روش‌های اجرایی آن، کمک می‌کند تا ضمن رعایت کامل قانون، از جرائم و محرومیت‌های مالیاتی نیز جلوگیری کنید.
با پاسخ دادن به این ۱۰ سؤال، امیدواریم تصویری روشن‌تر از موضوع برای شما ترسیم کرده باشیم. اگر هنوز سؤالی دارید، می‌توانید در بخش نظرات سایت «نخبه حساب» مطرح کنید یا مقاله‌های دیگر سایت را دنبال نمایید.
